Στην Αρχαία Ελλάδα η συκιά αποτελούσε δέντρο ιερό. Ο Όμηρος κάνοντας αναφορά για τον Οδυσσέα λέει ότι για να πιστέψει ο πατέρας του ο Λαέρτης ότι αυτός πράγματι ήταν ο γιος του, του θύμισε ότι έλαβε, μεταξύ άλλων δώρων σαράντα σύκα. Οι ιστορικοί λένε πως ο πρώτος που δίδαξε την καλλιέργεια του δέντρου ήταν ο Αρχίλοχος (700 π. Χ.) στην Πάρο. Ο Πλίνιος αναφέρει 29 είδη σύκων. Το όνομα της προέρχεται από τον Τιτάνα Συκέα, που η μητέρα του Γη μεταμόρφωσε σε δέντρο για να τον γλιτώσει από την οργή του Δία. Η πρώτη συκιά φύτρωσε στην Αθήνα με διαταγή της Δήμητρας, θεάς της γεωργίας.
Παράγωγη του σύκου, η λέξη Συκοφάντης (sycophant). Η ερμηνεία της λέξης συναντάται στην Αρχαία Αθήνα καθώς τα σύκα ήταν πρώτα στις προτιμήσεις και φυσικά στην καλλιέργεια. Απαγορευόταν αυστηρά η εξαγωγή τους και υπήρχε τιμωρία σε όποιον εξήγαγε παράνομα. Αυτός ο οποίος κατήγγειλε ένα τέτοιο παραβάτη έπαιρνε αμοιβή και ονομαζόταν Συκοφάντης (sycophant). Αργότερα όμως το επίθετο έλαβε την αρνητική έννοια του και την χρησιμοποιούμε για να αποκαλέσουμε κάποιον ο οποίος κατηγορεί ψευδώς τους γύρω.
Σήμερα ξέρουμε ότι οι παλαιότεροι καρποί συκιάς βρέθηκαν στην Μινωική Κρήτη στις Στέρνες Ακρωτηρίου Χανιών, θέση Αμυγαλοκεφάλι, όπου ανακαλύφθηκε μια μεγάλη ποσότητα σύκων σε Μινωική έπαυλη. Τα σύκα βρέθηκαν πάνω σε λίθινες πλάκες που ανήκαν στη στέγη ή στο δάπεδο του δευτέρου ορόφου.Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα σύκα αποξηράθηκαν πριν καούν, επομένως μας παρέχουν την παλαιότερη μέχρι σήμερα ένδειξη για την αποξήρανση σύκων στην Μινωική Κρήτη.
Τα σύκα είναι μία πλούσια πηγή διαφόρων βιταμινών, μετάλλων, υδατανθράκων, σακχάρων, φαινολών και διαιτητικών ινών. Το 2% του συνολικού του βάρος αποτελείται από ασβέστιο. Ένα μέταλλο που αποτελεί βασικό συστατικό των δοντιών και των οστών, ενώ παράλληλα βοηθάει στον μηχανισμό πήξης του αίματος. Το κάλιο είναι ακόμα ένα μέταλλο που περιέχεται στο φρούτο, διατηρώντας σε χαμηλά επίπεδα την αρτηριακή πίεση. Άλλα μέταλλα όπως σίδηρος, φώσφορος, νάτριο και ψευδάργυρος υπάρχουν σε μικρότερες ποσότητες.
Βιταμίνες που συναντάμε στον καρπό του σύκου είναι η βιταμίνη K, που βοηθάει στην πήξη του αίματος, η βιταμίνη A, η βιταμίνη C και η B6 . Η σημασία της βιταμίνης B6 είναι σημαντική για την προστασία του δέρματος και του κεντρικού νευρικού συστήματος. Τέλος, οι φυτικές ίνες βοηθούν στην απώλεια βάρους σε περιόδους δίαιτας αλλά και μειώνουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Έχουν τη ιδιότητα να μειώνουν το ρυθμό πέψης των υδατανθράκων και την απορρόφησή τους από το πεπτικό σύστημα, γεγονός που βοηθάει να διατηρούνται σταθερά τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα.
Τα ξηρά σύκα είναι πλούσια σε βιταμίνες B1 και Β6 και σε μέταλλα όπως ασβέστιο, φώσφορο, κάλλιο και Μαγνήσιο.
Στην Ελλάδα το σύνολο των καλλιεργούμενων εκτάσεων εντοπίζεται σε λοφώδεις ημιορεινές και ορεινές περιοχές με κυριότερες ποικιλίες:
- Η Βασιλική Μαύρη,
- Η Μαυρη Βοτανικού,
- Η Καλαμών,
- Η Κύμης,
- Η Πρασινοσικιά Λέσβου,
- Το Λίβανο,
- Η Φρακασάνα,
- Η Βασιλική Λευκή